Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju informuje, iż w związku ze zbliżającym się sezonem zbiorów warzyw i owoców, w tym owoców miękkich należy pamiętać o obowiązkach i wytycznych w odniesieniu do zapewniania bezpieczeństwa mikrobiologicznego żywności na etapie produkcji pierwotnej w Polsce.

Wobec powyższego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju przypomina o spełnianiu odpowiednich warunków sanitarno-higienicznych na etapie produkcji pierwotnej i etapie zbioru owoców i warzyw. Obowiązkiem producenta produkcji podstawowej jest wprowadzenie takich działań zapobiegawczych, które zapewnią, że surowiec, który wprowadzają do obrotu będzie wolny od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Prawidłowa ocena zagrożeń środowiskowych na etapie produkcji pierwotnej oraz zbioru jest szczególnie ważna, gdyż następująca potem kontrola poszczególnych etapów podczas produkcji nie jest w stanie wyeliminować pierwotnych zanieczyszczeń. Główne źródła patogenów w żywności, mogą pojawiać się podczas pierwotnej produkcji, obejmując wodę, glebę, nawozy, ścieki.

Na etapie zbioru powinny być przestrzegane co najmniej następujące wymagania:

• odpowiednia jakość wody stosowanej do podlewania (nie może być zanieczyszczona przez zwierzęta domowe, dzikie, odchody ptasie). Należy zwrócić uwagę na źródło pochodzenia wody oraz sposoby i warunki jej dostarczania. Woda do upraw powinna spełniać następujące kryteria mikrobiologiczne: grupa coli poniżej 50 000 w 100ml, gr. coli termotolerancyjne poniżej 20 000 w 100ml, paciorkowce kałowe poniżej 10 000 w 100ml, Salmonella nieobecne,

• odpowiednie nawożenia płodów rolnych (nie wolno stosować odchodów ludzkich, które mogą być zanieczyszczone chorobotwórczymi wirusami mogącymi utrzymywać się nawet przez kilka miesięcy),

• zapewnienie dostępu wszystkich pracowników do toalet w pobliżu plantacji oraz dostępu do czystej wody do mycia i środków do suszenia rąk.

W tym celu należy zapewnić aby toalety (stałe lub przenośne) były:

- umieszczone blisko powierzchni plantacji, w zamkniętym obszarze pola, gdzie pracuje personel,

- ulokowane w miejscach w pobliżu powierzchni produkcyjnej, ale bez bezpośredniego dostępu do nich,

- w wystarczającej ilości dla zatrudnionego personelu,

- tak zaprojektowane, że zapewniają higieniczne usuwanie odpadów i zanieczyszczeń, oraz gwarantują brak możliwości przeciekań do wód gruntowych,

- są utrzymywane w odpowiednich warunkach sanitarnych i dobrym stanie technicznym (zapewnione mydło, ręczniki jednorazowe oraz instrukcje),

- myte i dezynfekowane zgodnie z przyjętymi procedurami,

- oddzielne dla gości i personelu (o ile to możliwe).

Ponadto należy:

• egzekwować mycie rąk przed każdorazowym wejściem na pole. Zalecane jest stosowanie rękawiczek jednorazowych,

• przestrzegać zakazu pracy osób z objawami chorobowymi takimi jak: biegunka, wymioty, temperatura, kaszel lub żółtaczka,

• posiadać czystą odzież przy wykonywaniu pracy,

• przeprowadzać szkolenia pracowników w zakresie prawidłowej higieny przy zbiorze owoców i warzyw,

• posiadać procedury dotyczących mycia i dezynfekcji zanieczyszczonych powierzchni,

• przeprowadzać kontrolę czystości i jakości stosowanych pojemników, skrzynek, naczyń do zbioru,

• przestrzegać stosowania zasad dobrych praktyk higienicznych (GHP) oraz dobrych praktyk rolniczych (GAP),

• sprawdzać zakaz wejścia osób nieupoważnionych w tym dzieci, które nie powinny znajdować się w obszarze zbioru,

• przestrzegać obowiązku identyfikowalności/śledzenia produktów według zasady: „krok w przód” (np. lista odbiorców) oraz stosowanie odpowiednich procedur w tym zakresie.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju informuje, że dobrym narzędziem edukacyjnym są wytyczne Komisji Europejskiej z 2017r. dotyczące ograniczenia ryzyka mikrobiologicznego w odniesieniu do świeżych owoców i warzyw na etapie produkcji podstawowej poprzez przestrzeganie zasad higieny (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=uriserv:OJ.C-.2017.163.01.0001.01.POL&toc=OJ:C:2017:163:TOC).

Ww. wytyczne mogą posłużyć jako materiał edukacyjny wskazujący na główne czynniki wpływające na występowanie zagrożeń mikrobiologicznych w produkcji podstawowej owoców i warzyw. Dokument ten udziela producentom na poziomie produkcji podstawowej (bez względu na wielkość przedsiębiorstwa) pomocy w poprawnym i jednolitym stosowaniu wymogów dotyczących higieny produkcji i obróbki świeżych owoców i warzyw. Dokument ten zawiera wytyczne dla producentów dotyczące sposobów niwelowania zagrożeń mikrobiologicznych żywności poprzez dobre praktyki rolnicze i dobre praktyki higieniczne w produkcji podstawowej w okresie wzrostu, na etapie zbioru i po zbiorze świeżych owoców i warzyw sprzedawanych konsumentom w stanie surowym (nieprzetworzonych) lub w minimalnym stopniu przetworzonych (mytych, sortowanych, pakowanych).

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju przypomina, iż zgodnie z art. 19 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. U L 31 z 01.02.2002r str. 1-24) za jakość zdrowotną środka spożywczego wprowadzanego do obrotu oraz treść informacji umieszczonych na jego opakowaniu lub prezentacji i reklamy ponosi producent bądź przedsiębiorca wprowadzający środek spożywczy do obrotu.

Jednocześnie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju przypomina, iż podmioty działające na rynku spożywczym, prowadzące działalność w zakresie produkcji pierwotnej i sprzedaży bezpośredniej obowiązane są do złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzonego przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Busku-Zdroju celem uzyskania zaświadczenia o wpisie do rejestru zgodnie z obowiązującymi przepisami tj. art. 61 i art. 63 ust. 2 pkt 1, pkt 12 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jednolity Dz. U. z 2018r., poz.1541ze zm.).

Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju informuje, że zgodnie z art.103 pkt 4 Ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jednolity Dz. U. z 2018r., poz.1541ze zm.) podlega karze pieniężnej producent działający na rynku spożywczym, który prowadzi działalność w zakresie produkcji lub obrotu żywnością bez złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

PAŃSTWOWY POWIATOWY
INSPEKTOR SANITARNY

Krzysztof Socha